استفاده از نمک در صنایع تصفیه آب و تولید هیپوکلریت سدیم به صورت آنلاین با استفاده از دستگاههای الکتروکلریناتور، چندی است که به جای روشهای مرسوم مورد توجه قرار گرفته است. این روش علاوه بر هزینههای کمتر بهره برداری و سهولت استفاده، دارای ایمنی بالاتری نسبت به مشتقات کلر جهت گندزدایی میباشد. (یکی از مشکلات مهم جهت استفاده از کلر مایع، نحوه حمل و نقل و ایجاد شرایط ایمن جهت استفاده میباشد.) الکتروکلریناتور[۱] (تهیه کلر در محل)، به طور خلاصه، به تکنولوژی ساده و عملی جهت تبدیل نمک یا آب شور به هیپوکلریت سدیم درجه یک در مکان مصرف اطلاق میشود. در این روش تنها ماده شیمیایی که به صورت انبوه ذخیره میگردد، نمک میباشد. نمک در آب حل شده و از طریق الکترولیز آبنمک در یک سیستم ایزوله و بهداشتی، هیپوکلریت سدیم و هیدروژن تولید میشود. خلوص هیپوکلریت سدیم تولید شده در این روش وابسته به خلوص نمک مورد استفاده میباشد. در نتیجه لازم است عوامل مختلف در نمک مورد آزمون قرار گرفته و میزان آن مشخص شود. از جمله موارد مهم، تعیین میزان برم در نمک میباشد. در ادامه سه روش آزمایش، جهت اندازه گیری میزان کل برم و ید (بروماید) توضیح داده شده و نتایج کلی آن ذکر میشود:
در این روش میزان کل برم و ید (بروماید) به شیوه تیتراسیون اندازه گیری می شود و در خصوص نمکی قابل اعمال است که میزان کل برم و ید آن برابر یا بیشتر از ۳ میلی گرم در کیلوگرم نمک باشد. در این روش، ابتدا نمونه در آب حل شده و جهت اکسیداسیون ید به یدات و برم به برومات به آن هیپوکلریت سدیم اضافه میشود. با توجه به این موضوع که هیپوکلریت سدیم اکسندهای بسیار قوی میباشد، جهت کنترل میزان اکسندگی به محلول، فرمیک اسید، اضافه میشود. سپس با استفاده از اضافه کردن هیدروکلریک اسید و یدید پتاسیم، معادل با مقدار یدات و برومات موجود در نمونه یون ید آزاد میشود که با استفاده از تیوسولفات سدیم تیتر شده و از چسب نشاسته به عنوان معرف استفاده میشود. واکنش های انجام شده، مطابق زیر میباشد:
اکسید شدن برم و ید:
تیتراسیون یدات و برومات تبدیل شده به ید آزاد:
نکات مهم در این روش:
میزان متوسط برم اندازهگیری شده با استفاده از این روش:
نتایج آزمایش بر روی ۳ نمونه زیر در ۱۴ آزمایشگاه مختلف به شرح زیر میباشد:
مجموع برم و ید | |||
نمونه | ω | r | R |
نمک وکیوم | ۸۵ | ۱ | ۴ |
نمک دریا | ۱۳۵ | ۱ | ۸ |
سنگ نمک | ۱۴۱ | ۴ | ۱۴ |
منبع : https://www.amlah.com/